بروجردِ من
شهرستان بروجرد در شمال استان لرستان و سی و نهمین شهر پرجمعیت ایران است. بروجرد از شهرهای باستانی ایران است شواهد کافی در مورد شهر بودن آن تنها از دوران ساسانیان موجود است. این شهر در شمال دشت حاصلخیز سیلاخور قرار گرفته و قلههای مرتفع گرّین از مجموعه رشته کوههای زاگرس، شمال غربی تا جنوب شرقی آن را دربر گرفتهاند. سرابهای دائمی متعددی که از دامنه این کوهها جاری هستند، در اقتصاد منطقه و توسعه شهر بروجرد نقش داشتهاند. شهرستان بروجرد به دلیل خوش آب و هوا بودن از قدیم زبانزد بوده و اغلب راههای روستایی شهرستان دارای مناظر زیبا و خوش آب و هوا هستند كه همواره مورد توجه مسافران و گردشگران بوده است. این شهر از گذشتههای دور، دارای موقعیت ویژه ارتباطی بودهاست و امروزه نیز قرارگیری این شهر بر سر شاهراه تهران – جنوب یکی از عوامل رونق اقتصادی آن بهشمار میرود. همچنین بر اساس قانون تقسیمات کشوری مصوب ۱۶ آبان ۱۳۱۶، بروجرد مرکزیت ۱۲ شهرستان «استان غرب» بوده است.
صنعت
صنعت در بروجرد پیشینهای درخشان داشته و بخش بزرگی از آن از بازار بزرگ بروجرد با عنوان راسته بازار تشکیل شده بوده و قطب خرید و ساخت در منطقه به شمار رفته است. در حال حاضر این شهر سهمی قریب به ۴۰ درصد از صنایع استان لرستان را به خود اختصاص داده است که با توجه به آن، شهرستان قطب صنعتی استان محسوب میگردد. صنایع دستی متنوعی در بروجرد تولید میشوند و بروجرد به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید صنایعدستی در کشور و استان شناخته میشود. مسگری، جاجیم بافی، گلیم بافی، صابون پزی، گیوه دوزی، ماشته بافی، چاقوسازی و صنایع دستی ورشو از پرآوازه ترین تولیدات محلی بروجرد بوده كه در گذشته از رونق خاصی برخوردار بودهاند. ورشوسازی و قلمزنی آن از قدیمی ترین صنایع دستی شهرستان محسوب میگردد. بزرگترین سماور ساخت دست دنیا در حیاط تاریخی خانه افتخارالاسلام طباطبایی بروجرد قرار گرفته است. هنر قلمزنی روی ورشو بروجرد توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان یک هنر اختصاصی ویژه بروجرد به ثبت ملی رسیده و علاوه بر این، پرونده ثبت جهانی شهر بروجرد به عنوان مرکز ورشوسازی به یونسکو ارسال شده است.
گردشگری
شهرستان بروجرد ظرفیتهای بسیار خوبی در زمینه اماکن تاریخی و گردشگری دارد که در صورت احیای این ظرفیتها و فراهم کردن زیرساختهای آن میتواند به یکی از قطبهای اصلی گردشگری در غرب کشور تبدیل شود. وجود خانههای تاریخی، جاذبههای کم نظیر، فرصت مناسبی برای معرفی هرچه بهتر ظرفیتهای فرهنگی و گردشگری این شهرستان به شمار میرود. جاذبههای گردشگری بروجرد برای شهرهای لرستان هم ناشناخته مانده درحالیکه این شهرستان با بیش از ۴۰۰ بنای تاریخی، فرهنگی و طبیعی در عرصههای مختلف گردشگری کشور بینظیراست. بافت قدیمی بروجرد كه حدود نیمی از شهر را تشكیل میدهد به جای مانده از دوران قاجار است كه تا دهههای قبل محصور به یک قلعه بزرگ با دروازههای متعدد بوده است. خانه های قدیمی، مساجد، بازار قدیمی بروجرد، خانه های كاهگلی و كوچههای تنگ قدیمی از دیدنیهای این بخش است كه بیشتر نیمه شرقی بروجرد را شامل میشود. مسجد امام خمینی (ره) و مسجد جامع بروجرد به همراه امامزاده جعفر(ع) مهمترین آثار تاریخی در این بافت محسوب میشوند. خانههای قدیمی در شهرستان بروجرد وجود دارند كه تعدادی از آنها در تملک میراث فرهنگی هستند كه هر كدام دنیایی از فرهنگ و تمدن این دیار را در خود نهفته دارند. قلعهها و تپههای باستانی بروجرد نیز اغلب در روستاهای شهرستان متمركز شده كه از نظر باستان شناسی دارای اهمیت فراوانی میباشند. اغلب این تپهها مربوط به دوره پیش از تاریخ و دوره اسلامی بوده و از ۲۵۰ تا ۶ هزار سال قدمت دارند. در مجموع ۱۶۵ اثر تاریخی در بروجرد در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده كه بیش از ۶۰ اثر مربوط به تپههای باستانی است.
مشاهیر و مفاخر
بروجرد به عنوان شهر فرزانگان در کشور شهرت داشته و زادگاه عالمانی بنام بوده است. فهرستی هر چند کوتاه از این مفاخر ذیل این متن آمده است.
- حضرت آیت ا… العظمی بروجردی(ره) از مراجع تقلید بنام شیعه
- شهید محمد بروجردی مشهور به مسیح کردستان
- عبدالحسین زرین کوب ادیب، تاریخنگار، منتقد ادبی، نویسنده، و مترجم سرشناس ایران معاصر
- سید جعفر شهیدی رئیس مؤسسه لغتنامه دهخدا و مرکز بینالمللی آموزش زبان فارسی، استاد دانشگاه تهران و از پژوهشگر زبان و ادبیات فارسی، فقه و تاریخ اسلام
علامه بحرالعلوم از فقهای تشیع - آیت الله مولانا بروجردی از فقها و علمای تشیع
- آیت الله صاحب زمانی از فقها و علمای شیعه
لوریس چکناوارایان آهنگساز، رهبر ارکستر، نویسنده و نقاش - مهرداد اوستا نویسنده و شاعر معاصر ایران
- عبدالمحمد آیتی پژوهشگر، نویسنده و مترجم معاصر در حوزه فلسفه، تاریخ و ادب فارسی و عربی
- صامت بروجردی تخلص (صامت) از شاعران قرن سیزدهم و چهاردهم
- صبحی بروجردی شاعر قرن دهم
- محمدابراهیم جعفری نقاش نوگرا، شاعر و عضو رسمی هیأت علمی دانشگاه هنر تهران
- محمدرضا حافظی رئیس انجمن خیرین مدرسه ساز ایرانی
- محمدرضا حافظی طراح برج میلاد تهران
- احمد سمیعی نویسنده و مورخ معاصر، ملقب به ا. شنوا
- علیمحمد رنجبر اولین رئیس دانشگاه شریف بعد از انقلاب اسلامی
- عبدالمجید یعقوبپور مترجم و پدر زمینشناسی اقتصادی ایران